Waar komen opaline vazen vandaan?

Opaline vazen hebben iets rustigs. Ze zijn gemaakt van dik glas met een lichte glans en zachte kleuren. Het licht valt er net niet helemaal doorheen, wat zorgt voor die herkenbare, melkachtige uitstraling. De vazen werden in de 19e eeuw gemaakt in Frankrijk en zijn nog altijd geliefd bij liefhebbers van antiek en brocante.

De kleuren variëren van wit en blauw tot zachtroze en groen. Vaak zijn ze eenvoudig van vorm, maar juist dat maakt ze zo mooi. Ze passen net zo goed in een oud interieur als in een modern huis.

Hoe het begon

Het verhaal van opalineglas begint in Frankrijk, rond 1820. Glasmakers lieten zich inspireren door Venetiaans melkglas en probeerden hun eigen variant te maken (Lester, 2004). Ze gebruikten andere grondstoffen, waardoor het glas wat dikker en minder doorzichtig werd.

In de loop van de 19e eeuw kwam de productie op gang. Vooral onder Lodewijk Filips werden vazen, kommen en kandelaars van opaline populair. Glasfabrieken zoals Baccarat en Saint-Louis maakten de mooiste exemplaren (Warren, 2001).

De vazen stonden in salons en op schoorsteenmantels. Niet om bloemen in te zetten, maar als versiering.

Hoe opaline wordt gemaakt

Opaline ontstaat door glas te smelten en daar kleine hoeveelheden fluoriden aan toe te voegen. Dat maakt het glas licht troebel. Elk stuk wordt met de mond geblazen en met de hand gevormd.

Daardoor zie je kleine verschillen tussen de vazen: het ene exemplaar is iets dikker, het andere iets lichter van kleur. In het glas kunnen kleine belletjes of lijnen zitten — sporen van het handwerk.

Kleuren en afwerking

De meeste opaline vazen zijn wit of blauw, maar er bestaan ook exemplaren in roze, turquoise of zachtgroen. Sommige hebben een dunne goudrand of een klein beschilderd detail, maar meestal is het glas zelf de versiering.

In de 19e eeuw werden vazen vaak als stel verkocht, soms met een bijpassend kaststel. Ze stonden symmetrisch op een dressoir of schoorsteenmantel. Dat gaf het interieur een rustige, evenwichtige uitstraling.

Opaline buiten Frankrijk

Het idee van opaline verspreidde zich snel. In Italië werd glas met fijnere vormen en bloemmotieven gemaakt. In Engeland hield men van diepere kleuren en dikkere gouden lijnen.

Ook in Amerika raakte opaline in trek. Franse vazen werden er geïmporteerd en inspireerden lokale glasblazers om hun eigen varianten te maken. Die waren vaak eenvoudiger, maar nog steeds herkenbaar aan de zachte glans.

Vandaag de dag vind je opaline niet alleen in Frankrijk, maar op brocantemarkten over de hele wereld.

Waar je op let bij het kopen

Bij oude opaline vazen is het glas meestal iets zwaarder en voelt het dik aan. De kleur is zacht en egaal, met een lichte glans. Kleine luchtbelletjes of lichte oneffenheden zijn normaal.

Let bij aankoop op de rand en de hals: scheurtjes of matte plekken kunnen de waarde verlagen. Sommige vazen hebben nog een oud label of een merkje van Baccarat of Saint-Louis, maar veel zijn ongemerkt. Dat maakt ze niet minder bijzonder.

Een compleet stel met twee vazen en een schotel of kandelaar is moeilijker te vinden en vaak geliefd bij verzamelaars.

Opaline in huis – vroeger en nu

Vroeger waren opaline vazen echte pronkstukken. Ze stonden hoog op de schouw, vaak als paar, en werden nauwelijks gebruikt.

Nu krijgen ze een andere plek. Een enkele vaas op een houten plank of in een open kast past perfect bij een rustig interieur. De zachte kleur combineert goed met natuurlijke materialen zoals hout, linnen of keramiek.

Zelfs in een modern huis valt oud glas mooi op. Het brengt wat warmte en geschiedenis mee.

Onderhoud van oud glas

Opaline vraagt niet veel onderhoud, maar het blijft glas — dus voorzichtigheid is belangrijk. Maak het schoon met lauwwarm water en een zachte doek. Gebruik geen schurende middelen of heet water.

Zet een vaas liever niet in direct zonlicht; dan kan de kleur na verloop van tijd wat vervagen. Kleine belletjes of lichte strepen in het glas horen erbij. Dat is juist wat oud glas zijn charme geeft.

Waarom het nog steeds geliefd is

Opaline is rustig, eenvoudig en eerlijk gemaakt. Geen glanzend kristal, maar glas met een eigen karakter. Elk stuk heeft kleine verschillen in kleur en vorm — precies wat het zo interessant maakt.

Bij D’Antan vind je regelmatig opaline vazen uit Frankrijk en andere Europese landen. Elk exemplaar is anders, maar allemaal hebben ze die kenmerkende zachte glans die al twee eeuwen mensen aanspreekt.

Bronnen:

Lester, P. (2004). Antique Glass Bottles: Their History and Evolution (1500-1850). London: Antique Collectors' Club.

Warren, C. (2001). French Opaline Glass: History and Identification. New York: Schiffer Publishing.